Marek Misztal
Za: Misztal M., Dawne pieczęcie obecnej gminy Korfantów, „Nowy Biuletyn Szkolny” nr 7/03.
Próba wyrażania swojej odrębności w postaci znaku plastycznego zazwyczaj kojarzona jest z miejskim charakterem osady. Znane są jednak także przypadki funkcjonowania znaków terytorialnych wsi górnośląskich. Ich liczne pojawienie się w XIX w. należy zapewne łączyć z rozwojem samorządności wiejskiej.
Podobnie jak herby miast, znaki terytorialne, w warstwie symbolicznej nawiązywały do uwarunkowań lokalnych: typowych zajęć mieszkańców osady, historii, środowiska przyrodniczego.
W artykule zaprezentowano 8 pieczęci. Ich opis obejmuje treść ikonograficzną oraz legendę. Należy zwrócić uwagę, że do 1945 r. na terenie Śląska Opolskiego funkcjonowały gminy jednostkowe, stąd na pieczęciach obok nazw miejscowości widnieje określenie: gemainde – ‘gmina’.
Wieś Friedland
Wieś Friedland jako odrębna jednostka administracyjna istniała do 1867 r., po czym została włączona do miasta o tej samej nazwie. W przeszłości obejmowała gospodarstwa leżące przy obecnej ulicy Opolskiej w Korfantowie. Pieczęć wsi pochodzi z 1 połowy XIX w. (śr. 30 mm). Została odciśnięta na dokumencie z 1862 r. Przedstawia w polu tarczy motyw żniwiarza. W otoku napis: „DORF FRIEDLAND GEMEIN.”. Poniżej zaś: „FALKENBERG KREIS” („Gmina Korfantów. Wieś w powiecie niemodlińskim”).
Przydroże Małe
Pieczęć wsi Przydroże Małe odciśnięta na dokumencie z 1864 r. (śr. 27 mm). Przedstawia ona sylwetkę konia odwróconego w lewo. W polu otokowym napis: „KL. SCHNELLENDORFF G.”, poniżej: „FALCKENBERG CREYS” i niewyraźnie: „1746” (data sprawienia tłoka), co oznacza: „Gmina Przydroże Małe w powiecie niemodlińskim”.
Ulianówka
Pieczęć wsi Ulianówka z początku XIX w. (śr. 24 mm), odciśnięta na dokumencie z 1866 r. W polu tarczy umiejscowiono motyw drzewa. W otoku napis: „JULIENTHALL GEMEINDE SIEGIL.” („Pieczęć gminy Ulianówka”).
Ligota
Wieś Ligota (wraz z leżącą opodal Kuźnicą) od XVI w. była lokalnym centrum kuźniczym, którego początki łączy się z działalnością korfantowskiego pastora ewangelickiego Jerzego Fabera. Pieczęć wsi pochodzi z 1 połowy XIX w. (śr. 30 mm). Odciśnięta na dokumencie z 1866 r. W polu tarczy znajduje się budynek kuźni. W otoku napis: „ELLGUTH FRIEDLAND GEM. SIG.”, natomiast poniżej: „FALKENBERG KREIS” („Pieczęć gminy Ligota Korfantowska w powiecie niemodlińskim”).
Kuźnica
Pieczęć wsi Kuźnica z 1 polowy XIX w. (śr. 30 mm), odciśnięta na dokumencie z 1866 r. przedstawia stróża wiejskiego, bądź scenę wyprowadzania psa na spacer. W polu otokowym napis: „HAMER FRIEDLAND GEM. S.” oraz poniżej poziomo: „FALKENBERG KREIS” („Pieczęć gminy Kuźnica Korfantowska w powiecie niemodlińskim”).
Włostowa
Pieczęć wsi Włostowa. Odciśnięta na dokumencie z 1866 r. W polu tarczy (śr. 30 mm) umieszczono motyw ryby unoszącej się nad taflą wody. W otoku napis: „FLOSTER GEMEIN. SIEG.”, a poniżej: „FALKENBERG KREIS” („Pieczęć gminy Włostowa w powiecie niemodlińskim”). Motyw ryby związany był z prowadzona we wsi hodowlą ryb.
Rączka
Pieczęć gminy Rączka z 1821 r. Odciśnięta na dokumencie z 1845 r. Owalna (24x26 mm), z wyżłobionym na tłoku motywem ukwieconego serca. W otoku napis: „GEMEINDI RANISCH”, w dolnej części tłoka zaś: „FALKENBERG KREIS 1821” (data sprawienia tłoka), co oznacza: „Gmina Rączka w powiecie niemodlińskim”.
Majątek Friedrichsfeld
Majątek Friedrichsfeld powstał na początku XIX w. na obrzeżach wsi Kuźnica Ligocka. Stanowił własność właścicieli majątku Friedland. Pieczęć koloni pochodzi z 1 p. XIX w. (śr. 30 mm). Została odbita na dokumencie z 1870 r. W polu tarczy wyżłobiono postać rolnika trzymającego kopaczkę. W otoku napis: „COLONIE FRIDRICHSFELD” („Kolonia Friedrichsfeld”) oraz poniżej: „FALKENBERG KREIS” („Powiat Niemodlin”). |
