Marek Misztal

Za: Misztal M., Przewodnik prowincjonalny. Korfantów, "Echo Korfantowa" nr 3/92; tenże, Przewodnik prowincjonalny, cz. 2, "Echo Korfantowa" nr 5/93 (aktualizacja).

Rynek miejski. Centralnym punktem Korfantowa jest rynek usytuowany na południowo–zachodnim skraju miasta. Wybiegają z niego dwie ulice: Wyzwolenia (dawniej Zamkowa) i Prudnicka (dawniej Garncarska, Czerwonej Armii). Są one osiami spinającymi układ miejski, z jego uliczkami i placami: wspomnianym Rynkiem (dawniej plac gen. Świerczewskiego), Kościelnym (skrzyżowanie ulic: Wyzwolenia, Opolska) i placem Wolności (dawniej Młyński). Rynek jeszcze w latach 70. XX w. był brukowany. Obecnie znajduje się tu skwer miejski. Większość kamieniczek na rynku, powstała w XIX w. Są one piętrowe, murowane z cegły, otynkowane, z wąskimi sieniami przelotowymi. Dominującą budowlą na rynku jest dwupiętrowy Ratusz, pochodzący z początków XX w.

Zespół szpitalny ss. Elżbietanek. Szpital Maltański powstał w 1889 r. Wielkimi orędownikami nowej inwestycji byli: proboszcz parafii Korfantów ks. Emil Hauptstok oraz właściciel majątku w Puszynie – hrabia Marcus Ballestrem. Szpital stał się własnością sióstr Elżbietanek, które w liczbie 12 mieszkały w budynku obok szpitala. W szpitalu znajdowały się trzy oddziały: wewnętrzny (40 łóżek), położniczy (10 łóżek) oraz oddział zakaźny. W budynku szpitalnym znajdowała się także kaplica pw. Św. Elżbiety – patronki sióstr. Obecnie w siedzibie dawnego szpitala mieści się Dom Pomocy Społecznej. Przed likwidacją szpitala (w połowie lat 70. XX w.) pracowały w nim siostry: Dominicja, Apolonia, Urszula, Carites, Marcjana, Benedykta, Błażeja i Alfonsa.

Zespół pałacowy. Wzniesiony w 1616 r. z fundacji Pilchnera. Choć nie posiada fortyfikacji, można przepuszczać, że w przeszłości posiadał obronny charakter. Przebudowywano go dwukrotnie: w XVIII i w 2 połowie wieku XIX. Budowla usytuowana jest na północno zachodnim skraju miasta, na niewielkim wzgórzu, na rzucie podkowy o trzech skrzydłach zamykających czworoboczny dziedziniec wewnętrzny, otwarty od zachodu. Od wschodu układ zamyka dziedziniec zamkowy, z budynkiem bramnym i oficynami. Współcześnie dostosowano je dla potrzeb mieszkaniowych. Po wojnie opustoszały pałac stał się łatwym łupem dla wszelkiego rodzaju szabrowników. W latach 60. XX w. była to już ruina. Przy braku wyposażenia wnętrz, na uwagę zasługują pewne elementy architektoniczne. Przede wszystkim dwa późnorenesansowe portale, wewnętrzny i zewnętrzny. Pałac, do 1945 roku, był siedzibą właścicieli majątku Friedland, rodów: Beroschinsky, Schaff Gotsch, Redern, Denewitz, Mettich, Buchta, Nowagk, Burghauss i Pückler. Po zakończeniu II wojny światowej mieściła się w nim siedziba polskiej grupy administracyjnej. Obecnie pałac wraz z kompleksem współczesnych budynków szpitalnych mieści Opolskie Centrum Rehabilitacji.

Zabytkowy park. Wraz z kompleksem leśnym przylega do Korfantowa od północy. Wcześniej stanowił integralną część zespołu pałacowego i dzielił się na dwie części: Jeleni Ogród i Starą Bażanciarnię. Obecnie podupadł. Od kilku lat władze samorządowe czynią starania w celu przywrócenia mu dawnej świetności. W obrębie kompleksu leśno-parkowego położone są trzy dęby szypułkowe – pomniki przyrody. Ich wiek szacuje się na 300-450 lat.

Kościół Świętego Michała Archanioła. Na parceli leżącej obok skrzyżowania ulic: Powstańców Śląskich i 3. Maja (dawniej: Michała Archanioła i Burghaussów) stoi budynek Komisariatu Policji. Jeszcze przed 1945 r. znajdował się tu kompleks cmentarny obejmujący Kościół Świętego Michała Archanioła oraz cmentarz z masowym grobem ofiar epidemii cholery z 1855 r. Kościół wybudowano w 1603 r., w „okresie protestanckim”. Był niewielki, murowany z cegły, otynkowany, z drewnianą wieżyczką. Został częściowo zniszczony pod koniec II wojny światowej. Ruiny kościółka przetrwały do początków lat 60. XX w. Od początku istnienia kościoła funkcjonował przy nim cmentarz, niewielki, ogrodzony płotem. Za miejsce na cmentarzu w 1683 r. płacono 2 grosze. W 1855 r. na cmentarzu spoczęły ofiary epidemii cholery z wsi Friedland (obecnie ulica Opolska).

Remiza strażacka. Na skrzyżowaniu ulic: Tadeusza Kościuszki, Prudnickiej i 3. Maja (dawniej: Ścinawska, Garncarska i Burghaussów), znajduje się jeden z bardziej charakterystycznych budynków Korfantowa – neogotycka remiza strażacka. Wybudowano ją w 1910 r. Na szczególną uwagę zasługuje fasada budynku, zwężająca się w swojej górnej części, ozdobiona blankami, gzymsami oraz oryginalną zewnętrzną sztukaterią. Nad całością dominuje kwadratowa wieża, także zwieńczona blankami.

Krzyż pokutny. Na skwerze, przy skrzyżowaniu ulic: Prudnickiej i Kościuszki odnaleźć można krzyż pokutny, który należy zapewne do najstarszych zabytków Korfantowa. Wielki, toporny, wykuty w granicie, zagłębiony w ziemi po belkę poprzeczną – średniowieczny krzyż pątniczy. Jest symbolem czyjegoś występku. Na rozstaju dróg ma przypominać o ludzkiej ułomności. Na terenie gminy Korfantów, oprócz wspomnianego wyżej, znajduje się jeszcze jeden krzyż pokutny, w Rynarcicach, na miejscowym cmentarzu.

Kościół ewangelicki. Kościół ewangelicki został wybudowany w 1842 r. Był niewielki, zbudowany na planie prostokąta, na osi wschód-zachód. Korpus nawowy z jednej strony zamykała absyda prezbiterium, z drugiej, od zachodu jednowieżowa fasada z wejściem głównym. W pobliżu kościoła znajdował się budynek parafialny oraz szkoła. Mimo tego, że kościół przetrwał wojnę, rozebrano go, pozostawiając żelazne ogrodzenie i mur okalający skarpę. W 2006 r. na miejscu dawnego kościółka wzniesiono stylowy budynek Gminnego Centrum Informacji Turystycznej.

Kościół katolicki. Kościół Trójcy Świętej w Korfantowie został wzniesiony pod koniec XIII w. Do dzisiejszego dnia podziwiać w nim można m.in.: późnoromański, granitowy portal wejścia głównego, płytę nagrobną z 1591 r., nagrobek Henryka Wacława Nowagka z 1682 r. i świeczniki procesyjne cechów rzemieślniczych z XVIII i XIX w.